Trồng cây gấc: Loại quả từ “thiên đường”

Nội thất phòng trẻ em, chị Hằng, Hà Đông

(Emdep.vn) - Gấc không khó trồng, bạn hoàn toàn có thể tự mình trồng một giàn gấc trong vườn một cách dễ dàng. Nhưng nhớ nên chọn cây gấc cái thì mới cho quả để ăn. Gấc đực thường không cho quả hoặc quả không được to và thơm ngon.

• Hướng dẫn trồng khoai lang trong bao
• Hiện thực hóa ước mơ trồng hoa lily trong vườn nhà
• Hướng dẫn trồng khoai tây trong thùng, chậu
• Trồng rau xà lách tại nhà cho đĩa salad của bạn thêm đầy

Không phải tự nhiên mà loại quả này lại được ví von như loại quả đến từ thiên đường. Với hương vị đặc biệt và màu sắc rực rỡ của nó, hơn nữa là loại quả có chứa rất nhiều chất có lợi cho sức khỏe. Loại siêu trái cây này ngày càng được biết đến và ưa chuộng trên thế giới. Gấc từ lâu đã quen thuộc với người Việt qua món xôi gấc thơm ngon được dùng trong các dịp lễ tết hoặc cưới hỏi. Là loại cây không quá khó trồng, bạn hoàn toàn có thể tự trồng được. Có một giàn gấc trong vườn nhà đảm bảo cứ mỗi dịp Tết đến bạn đều có món xôi gấc để thưởng thức.

Để trồng loại cây đặc biệt này ta có thể trồng bằng hai cách. Có thể dùng hạt trong quả gấc để gieo cho nảy mầm hoặc dùng dây gấc bánh tẻ ngay trên những cây sai quả làm giống đem giâm xuống đất. Hai cách trên đều có thể cho ra những trái gấc to tròn và thơm ngon nhưng bạn cần lưu ý nếu chọn cách trồng bằng gieo hạt thì nên gieo nhiều một chút vì có thể hạt sẽ nảy mầm ra những cây đực sẽ không cho quả hoặc chất lượng quả thấp.

 

Để trồng gấc bằng hạt bạn nên thực hiện theo các bước sau:

Bước 1 : Lựa chọn hạt giống

Để chọn được những hạt giống cho chất lượng cây tốt nhất, bạn nên chọn hạt được lấy ra từ những quả có màu sắc đẹp, to tròn đều và cho nhiều hạt. Bổ đôi quả gấc ra bạn sẽ thấy phần hạt nằm bên trong được bao bọc bởi phần thịt đỏ mọng. Gỡ phần hạt riêng ra với phần thịt quả. Đem phần hạt đó rửa sạch và phơi khô một vài ngày trước khi đem chúng đi gieo.

Quả gấc bổ ra có màu sắc đỏ tươi rất bắt mắt.

Hạt gấc sau khi đã được phơi khô chờ ngày gieo.

Sau khi đã có hạt gấc đạt tiêu chuẩn, việc tiếp theo bạn nên làm là xử lý trước khi gieo chúng. Bạn bóc hết lớp vỏ đen bên ngoài và để lại nhân trắng bên trong để trồng. Như thế cây sẽ nhanh nảy mầm hơn. Khi đã có nhân trắng bạn tiến hành ngâm chúng vào nước ấm trong vài tiếng rồi sau đó đem gieo xuống những khay gieo hạt chuyên dụng. Cho vào khay gieo hạt loại đất thịt nhẹ có pha lẫn mùn sẽ giúp hạt giống nảy mầm tốt hơn. Sau khi gieo đem tưới nước giữ ẩm ngay và đặt chúng dưới ánh sáng đèn. Chỉ khoảng 6 đến 7 ngày là hạt sẽ nảy mầm.

Sau khoảng 1 tuần hạt đã nảy mầm. Mầm cây gấc lúc này đạt chiều cao khoảng 6cm. Cần tiếp tục duy trì độ ẩm và ánh sáng cho cây con để chúng mau lớn.

Cây gấc sau 3 tuần đã lớn rất nhanh. Chiều cao lúc này đạt 70 đến 80cm và đã bắt đầu ra tua cuốn. Bạn nên cắm một que dài làm giá để chúng leo lên. Chỉ vài ngày sau thôi sẽ đến lúc chuyển nhà cho chúng.

Bước 2 : Trồng cây con và làm giàn

Sau khi cây đạt chiều cao xác định như trên và tua cuốn xuất hiện. Đã đến lúc bạn phải cho cây con ra một nơi ở mới rộng rãi hơn. Chuyển những chậu cây con ra và trồng xuống đất nơi bạn đã chuẩn bị trước.  Lúc này phải bón thúc bằng phân hữu cơ cho cây mọc nhanh. Cây càng vươn rộng thì càng nhiều quả.

Bạn không cần một khoảng sân rộng mới có thể trồng gấc. Chỉ cần một khoảng nhỏ để làm giàn cho gấc leo hoặc nếu không thì bạn cho chúng leo lên hàng rào hay những cây lớn đều được. Giàn thường thấy là những giàn dây thép gai nằm ngang vì khi gấc leo ngang thì quả sẽ nhiều hơn. Do là cây dây leo có tua cuốn. Cứ chỗ nào có điểm bám là gấc leo lên ngay. Bắt ngọn leo vào giàn và bắt các ngọn phân tán đều trên giàn cho chúng lan đều hơn.

Cây con được trồng xuống đất.

Sau khoảng 4 đến 5 ngày là cây sẽ quen với nơi ở mới. Rễ phát triển mạnh và tán sẽ leo cao hơn. Lúc này việc giữ ẩm thường xuyên là rất quan trọng vì nếu để khô, cây không mọc được hoặc mầm lên bị chết khô. Thường xuyên làm cỏ, xới nhẹ đất quanh gốc cách gốc từ 25 - 30 cm để kích thích gốc rễ phát triển.

Tua cuốn của cây gấc rất phát triển có thể bám vào bất kì vật gì.

Gấc đã bám vào giàn leo và lá mọc um tùm xanh tốt.

Lá gấc có hình chân vịt mọc so le, phiến lá xẻ 3-5 thùy. Lá non có màu xanh nhạt, càng già càng xanh thẫm. Lá non có màu xanh nhạt và đậm dần khi phát triển.

Khoảng 2 tháng sau khi cây trồng. Lúc này cây đã bắt đầu ra hoa. Thông thường đối với gấc hoa thường nở vào tháng 6 đến tháng 8 và sau đó là ra quả. Hoa gấc là loại hoa đơn tính có màu vàng nhạt mọc ra từ chồi nách của lá cây. Cây rất cần nước nhiều nhất ở giai đoạn ra hoa và phát trển trái. Thiếu nước trong giai đoạn này sẽ làm hoa rụng, trái sẽ kém phát triển.

Những bông hoa đực thường nở sớm hơn và tàn cũng sớm hơn.

Trong khi đó hoa cái nở muộn hơn vài ngày và trông hoa cái cũng to hơn hoa đực.

Do gấc là loại cây đơn tính, Có cây hoa đực và hoa cái riêng nên việc thụ phấn cho cây chủ yếu nhờ vào côn trùng, sâu bọ. Ngoài ra bạn hoàn toàn có thể tự thụ phấn cho cây để tăng lượng quả sau này. Cách làm đơn giản là dùng bông ướt lấy phấn trên đầu nhị hoa đực và bôi lên nhụy của cây hoa cái. Làm như thế đối với các bông hoa cái đã nở thì tỷ lệ đậu quả sẽ cao hơn rất nhiều.

Vài ngày sau khi những cây hoa cái được thụ phấn những quả non đầu tiên sẽ dần xuất hiện. Phần thân dưới của hoa cái sẽ phình to lên. Quả non xuất hiện với hình dáng nhiều gai nhỏ trông rất xù xì.

Trông những quả gấc non không khác gì những chú nhím đang xù lông.

Dần dần hoa sẽ rụng và những quả non sẽ phát triển lớn hơn. 

Quả gấc có hình tròn hoặc bầu dục, sắc xanh khi chín quả có màu cam đến đỏ thẫm. Bạn cần tưới nước giữ ẩm cho cây, nhổ sạch cỏ dại dưới gốc. Thường xuyên cắt tỉa lá cây cho giàn được thông thoáng giúp cho quả đón được nhiều ánh nắng nhất.

Sau khoảng 2 tuần kể từ khi ra hoa, quả gấc đạt kích thước đường kính khoảng 10cm. Lúc này quả đã từ xanh chuyển sang hơi vàng. 

Trái gấc trưởng thành với hình thù hơi gai góc. 

Lúc này cả giàn gấc sẽ ngập trong sắc vàng cam của gấc chín. Gấc chuyển từ vàng sang cam rồi đậm dần lên. Khi chín cả giàn gấc tỏa ra một mùi thơm đặc trưng rất dễ chịu. Đã đến thời điểm bạn có thể hái những trái gấc xuống chế biến thành những món ăn thơm ngon và bổ dưỡng.

Một số lưu ý khi trồng cây gấc để cho ra trái nhiều năm sau:

Sau khi gấc chín bạn thu hái nên lưu ý chỉ nên hái gấc khi quả đã chín đỏ. Khi hái nên chọn những ngày nắng thì quả sẽ ngon và ngọt hơn là hái vào ngày mưa.

Sau khi hái hết lứa đầu tiên bạn hãy để ý những gốc nào của cây có nhiều quả thì giữ lại. Những gốc không ra hoa thì loại bỏ. Vào cuối mỗi mùa hoa nở bạn nên cắt tỉa bớt các nhánh con không ra hoa để tập trung nuôi quả.

Là loại cây dây leo nên gấc cũng gặp phải một số bệnh như những cây khác. Một số loại côn trùng thường thấy trên gấc là bọ dừa, sâu, ruồi ăn trái cây. Chúng gây nên nhiều bệnh như bệnh sương mai, bệnh tuyến trùng, bệnh cháy lá, bệnh đốm lá. Do vậy cần thường xuyên cắt tỉa, bắt sâu bệnh hại cho cây. Có thể sử dụng một số loại thuốc diệt sâu hại có bán ở các cửa hàng chuyên bán thuốc bảo vệ thực vật.

 Gấc - loại quả từ “thiên đường”

Trong quả gấc có chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe. Hàm lượng cao các vitamin cao và đặc biệt là hai loại chất beta-carotene và lycopene chất chống oxy hóa có khả năng dập tắt các gốc tự do. Hàm lượng hai chất này cao gấp 76 lần so với cà chua. beta-carotenekhi vào trong cơ thể có thể chuyển thành vitamin A, giúp thúc đẩy hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và giúp ngăn ngừa các vấn đề về mắt. 

Ngoài ra màng hạt gấc được dùng làm thuốc bổ điều trị suy dinh dưỡng cho trẻ em và trị bệnh ung thư. Hạt gấc từ xưa được ngâm với rượu dùng để xoa bóp trị đau cơ, sưng tấy rất công hiệu.

Cây được trồng khắp nơi trên đất nước ta. Gấc là loại cây trồng lâu năm thân leo giống mướp, leo cao nhờ tua cuốn ở nách lá. Chiều dài thân cây có thể mọc đến 15m. Trồng loại cây này một lần thì có thể vài năm sau bạn vẫn có quả để ăn. 

Vào mùa đông, cây thường không phát triển mà lụi đi nhưng đến khi thời tiết ấm lên chồi lá lại đâm chồi và leo phủ kín giàn. Lá gấc có màu xanh đậm và mọc khá dày vì thế người ta thường trồng gấc để lấy bóng mát cho mùa hè. Gấc là loại cây đơn tính khác gốc. chúng ra hoa từ mùa hè cho tới mùa thu, đến mùa đông quả chín, hoa màu vàng nhạt, quả hình tròn sắc xanh. Khi chín quả có màu gạch đến đỏ thẫm.

Người ta chia gấc ra làm hai loại là gấc nếp và gấc tẻ. Nếu may mắn chọn lựa được gấc nếp thì sẽ ngon hơn. Trái to, hạt đều và nhiều, ít gai và khi chín quả chuyển sang màu đỏ cam rất đẹp.

Là loại cây ưa ẩm và ánh sáng. Gấc đòi hỏi khoảng 6 tiếng chiếu sáng một ngày. Độ ẩm thích hợp cho cây là khoảng 60 đến 70%. Nhiệt độ thích hợp trồng gấc là khoảng 23 độ C. Thời vụ trồng cây gấc ở miền Bắc là khoảng tháng 2, tháng 3 Dương Lịch, còn miền Nam thường trồng vào đầu mùa mưa.

 

                                                                           Beng Beng
Nguồn ảnh: Atcloud, whotalking, hxcorp
(Theo Congluan.vn)